نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو گروه فقه تربیتی مؤسسه آموزش عالی امام رضا علیه السلام، قم، ایران
2 گروه فقه تربیتی جامعة المصطفی العالمیة قم
3 مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم
چکیده
امروزه بیشتر فعالیت‌های اجتماعی به‌صورت منسجم و سازمان‌دهی شده، در قالب کارگروهی و تشکیلاتی صورت می‌گیرد، چرا که پاسخ‌گویی به‌نیازهای متعدد و متکثر جامعه، مستلزم کار گروهی است. اقدامات فردی کارایی و اثربخشی لازم را ندارد یا کم اثر است. هرچند نسبت به‌تعلیم و تربیت، روی‌کرد غالب در ارتکازات و عرف، اقدامات فردی و معلم- شاگرد محور است، اما واقعیت این است که تحقق تربیت عمومی، مستلزم به‌کارگیری اقدامات منسجم گروهی، برنامه‌ریزی، هماهنگی و مدیریت آن است. به‌عبارت‌دیگر اثربخشی و کارایی اقدامات گروهی، خود نیازمند مدیریت صحیح و اصولی است. با این سخن، لازم است اصل اقدامات گروهی و مدیریت آن را به‌ساحت فقه تربیتی عرضه نمود تا حکم آن را معین سازد. بر این اساس، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که از دیدگاه فقه تربیتی، حکم اقدامات گروهی و مدیریت آن در عرصه تعلیم و تربیت چیست؟ مقاله پیش رو، تلاش دارد تا با روش اجتهادی و توصیف و تحلیل ادله نقلی، به‌پاسخ پرسش فوق دست یابد. از نتایج مهم پژوهش حاضر می‌توان به «رجحان ایجاد هماهنگی میان عوامل تربیتی به‌دلیل هم‌افزایی و افزایش راندمان و اثربخشی اقدامات تربیتی، استحباب مشارکت‌جویی عمومی در تربیت، لزوم مدیریت عوامل تربیت بر پایه دلیل عقلایی» اشاره نمود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Coordination and Management of Group Work in Education from the Perspective of Educational Jurisprudence
نویسندگان [English]
- mahdi azizi 1
- sayed enayatula kazemi 2
- Alireza Arafi 3
1 Member of the Educational Jurisprudence Department, Imam Reza Institute of Higher Education, Qom, Iran
2 Educational Jurisprudence Department of Al-Mustafa International University of Qom
3
چکیده [English]
Today, most social activities are carried out in a cohesive and organized manner, within the framework of teamwork and organizations, as addressing the diverse and multiple needs of society necessitates group work. Individual actions lack the necessary efficiency and effectiveness or are less impactful. Although the prevailing approach to education is often centered around individual and teacher-student interactions, the reality is that achieving comprehensive education requires the implementation of cohesive group actions, planning, coordination, and management. In other words, the effectiveness and efficiency of group actions themselves require proper and principled management. Therefore, it is essential to present the principle of group actions and their management within the realm of educational jurisprudence to determine their rulings.
Accordingly, the main question of this research is: What is the ruling on group actions and their management in the field of education from the perspective of educational jurisprudence? This article aims to answer the above question through an ijtihad method, describing and analyzing the relevant textual evidence. Important findings of this research include the “preference for creating coordination among educational factors due to synergy and increased efficiency and effectiveness of educational actions, the recommendation for public participation in education, and the necessity of managing educational factors based on rational evidence.”
کلیدواژه‌ها [English]
- Networked Education
- Principle of Coordination
- Participation
- Educational Factors
- Spiritual Capital
* قرآن کریم.
* نهج البلاغة، (سید رضی، محمد بن حسین، تصحیح عزیزاللّه عطاردی، قم، مؤسسه نهجالبلاغة، 1414ق).
- ابن حیون، نعمان بن محمد، دعائم الإسلام، قم، مؤسسة آل البیت، چاپ دوم، 1385ق.
- ابن سعد، محمد، طبقات الکبری، بیروت، دار الصادر، 1968 م.
- ابن سیده، على بن اسماعیل، المحکم و المحیط الأعظم، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1421ق.
- ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار الفکر- دار الصادر، چاپ سوم، 1414 ق.
- ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
- ابی داود، سلیمان بن الأشعث، سنن أبی داود، بیروت، دار الرسالة العالمیة، 1430ق.
- احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقاییس اللغه، قاهره، المکتبۀ الاسلامیه، 1430 ق.
- اعرافی، علیرضا، قواعد فقهی، قم، موسسه اشراق و عرفان، 1393 ش.
- اعرافی، علیرضا، نظریه ترتب و خطابات قانونی، قم، موسسه اشراق و عرفان، 1394 ش.
- انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، انتشارات سخن، چاپ دوم، 1382 ش.
- آیتی، محمدابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1366 ش.
- بحرانى، سید‌هاشم، البرهان، قم، مؤسسه بعثه، 1374ش.
- پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحة، تهران، دنیاى دانش، چاپ چهارم، 1382 ش.
- جباری، محمدرضا، امام کاظم (ع) و سازمان وکالت، فصلنامه تاریخ اسلام، سال 14، شماره اول، 1392 ش.
- جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین، 1410 ق.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت؟ عهم؟ 1409 ق.
- حمیرى، نشوان بن سعید، شمس العلوم، بیروت، دار الفکر المعاصر، 1420 ق.
- رضاییان، علی، مبانی سازمان و مدیریت، تهران، انتشارات سمت، 1379 ش.
- شفیعی عباس و دیگران، رفتار سازمانی با روی‌کرد اسلامی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1385 ش.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، قم، ثواب اعمال، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406 ق.
- شیخ طوسى، محمد بن حسن، الفهرست، نجف اشرف، المکتبة الرضویة، بی‌تا.
- شیخ طوسى، محمد بن حسن، رجال الشیخ الطوسی، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ سوم، 1427 ق.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417 ق.
- عسکرى، حسن بن عبدالله، الفروق فی اللغة، بیروت، دار الآفاق الجدیدة، 1400ق.
- عضدانلو، حمید، آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، تهران، نشر نی، چاپ دوم، 1386 ش.
- فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، 1410 ق.
- کشّى، محمد بن عمر، رجال الکشی، مشهد، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، 1409ق.
- کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407 ق.
- کوئن، بروس، مبانی جامعه‌شناسی، ترجمه غلامعباس توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت، چاپ سوم، 1373ش.
نجاشى، احمد بن على، رجال النجاشی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1407 ق.
)