نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابوالقاسم دستورانی ¹
• مجتبی الهی خراسانی ²

¹ مدرسه عالی نواب مشهد مقدس / مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان

² استاد خارج فقه و اصول در حوزه علمیه مشهد؛ استادیار مرکز تخصصی آخوند خراسانی (وابسته به دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام)، مشهد، ایران.

چکیده

بازی به عنوان یک فعالیت اختیاری و غیر جدی که به‌قصد شادمانی و لذت انجام می‌شود، بخشی از زندگی انسان است. در میان فقه امامیه و سایر مذاهب، تنوع و تفاوت احکام بازی‌ها از واجب تا حرام، مورد اتفاق است، اما این‌که معیار بازی‌های مستحب در ادله و احکام مذاهب فقهی چیست؟ و دلالت‌های تربیتی آن‌ها کدام‌اند؟ اختلاف و تردید وجود دارد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با جست‌وجو و کاوش در آیات و روایات، کتب تفسیری و منابع فقهی تلاش دارد تا ضوابط و قیود بازی‌های مستحب را شناسایی کند و از این رهگذر، به‌معیارها و ملاکات کلی آن‌ها راهی بیابد. سپس دلالت‌های تربیتی بازی‌های مستحب را بیان کند. پژوهش حاضر نشان می‌دهد انواع مختلف بازی در صورتی متصف به‌استحباب می‌شوند که موجب تقویت آمادگی برای دفاع از حق یا تقویت برادری بین مسلمانان و صلح و تالیف قلوب بین انسان‌ها گردد. روحیه استکبار ستیزی را تقویت نماید. انجام آن باعث اضرار به‌نفس یا غیر و یا ترک واجب و ارتکاب حرام نشود. همچنین براساس این پژوهش در تربیت گاهی لازم است از فعالیت غیر جدی مانند بازی همراه با تشویق و جایزه استفاده کرد مربی باید به‌بعد روحانی و جسمانی متربی توجه کند و دارای برنامه منظم و هدف‌مند باشد. برای ارتباط بهتر با متربی همزبان شدن با او و همراهی کردن با او ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• لهو و لعب
• سبق و رمایه
• ملاکات احکام
• بازی‌های مستحب
• فقه تربیت
• مذاهب فقهی
• دلالت‌های تربیتی

موضوعات

• فقه تربیتی

عنوان مقاله [English]

Criteria for Recommended Games in the Evidence and Jurisprudential Rules of Islamic Schools and Their Educational Implications

نویسندگان [English]

• Abolghasem dastorani ¹
• Mojtaba Elahi Khorasani ²

¹ Holy Nawab High School of Mashhad / Management Center of Khorasan Seminary

² Foreign professor of jurisprudence and usul in Mashhad Seminary; Assistant Professor of Akhund Khorasani Specialized Center (affiliated to Bagheral Uloom University), Mashhad, Iran.

چکیده [English]

Play, as a voluntary and non-serious activity conducted for joy and pleasure, is an integral part of human life. Among the Imamite jurisprudence and other schools, there is consensus on the diversity and differences in the rulings of games, ranging from obligatory to forbidden. However, there is disagreement and uncertainty regarding the criteria for recommended games in the evidence and rulings of jurisprudential schools and their educational implications. This research employs a descriptive-analytical method, exploring verses, hadiths, exegetical texts, and jurisprudential sources to identify the criteria and limitations of recommended games, thereby seeking to uncover their general standards and criteria. It also aims to articulate the educational implications of recommended games.
The present study indicates that various types of games are considered recommended if they enhance readiness to defend the truth, strengthen brotherhood among Muslims, promote peace, and foster unity among people. They should also bolster the spirit of resistance against oppression. Engaging in such games should not cause harm to oneself or others, nor should they lead to neglecting obligatory acts or committing forbidden ones. Furthermore, based on this research, it is sometimes necessary in education to utilize non-serious activities like games, accompanied by encouragement and rewards. The educator should pay attention to both the spiritual and physical aspects of the learner and maintain a structured and purposeful program. To establish better communication with the learner, it is essential to align with them and accompany them in their activities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Leisure and Play
• Racing and Archery
• Criteria of Rulings
• Recommended Games
• Educational Jurisprudence
• Jurisprudential Schools
• Educational Implications