نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اسماعیل شیخ هادی ¹
• حسین خادمی ²

¹ فقه تربیت ، موسسه عالی فقه و علوم اسلامی، قم ، ایران

² فقه تربیت، موسسه عالی فقه و علوم اسلامی، قم ، ایران

چکیده

پژوهش حاضر، ناظر به‌تعیین معیار در تمییز صبی است. منظور از تمییز رسیدن به‌حدی از فهم و ادراک است که بر اساس آن می‌توان کودک نابالغ را مخاطب به‌خطابات شرعی دانست. در فقه اسلامی احکام مختلفی همچون صحت عبادات و صحت برخی تصرفات مانند طلاق، بر تحقق تمییز مترتب گردیده است. با رجوع به‌کلمات بیشتر فقها روشن می‌شود که برای تحقق تمییز سن خاصی را بیان نکرده، تنها شناخت خوب و بد را معیار تحقق تمییز دانسته‌اند. با رجوع به‌روایات و بررسی آن‌ها روشن می‌شود که در بیشتر تکالیف معیار سنی خاص قابل استفاده نیست. تنها نسبت به‌نماز در شرایط شک در تحقق تمییز 6 سالگی بیان شده است. در مورد معیار کیفی آنچه لازم است شناخت خوب و بد و نیز شناخت حکم و موضوع آن و معقول بودن خطاب به‌کودک با توجه به‌علل قطعی و شرایط حکم است. بنابراین، آنچه فقها مبنی بر شناخت خوب و بد بیان نموده‌اند، تنها شرط لازم برای تحقق تمییز است و شرط کافی نیست.

کلیدواژه‌ها

• تمییز
• ممیز
• حد تمییز
• معیار تمییز
• تمییز کودک

موضوعات

• فقه تربیتی

عنوان مقاله [English]

Criteria for Distinguishing a Child

نویسندگان [English]

• smaiel sheikh hadi ¹
• Hossein Khademi ²

¹ Education Jurisprudence, Higher Institute of Jurisprudence and Islamic Sciences, Qom, Iran

² Educational Jurisprudence, Higher Institute of Jurisprudence and Islamic Sciences, Qom, Iran

چکیده [English]

This study focuses on determining the criteria for distinguishing a child. By “distinguishing,” we refer to achieving a level of understanding and perception that enables a child to be addressed by religious mandates. In Islamic jurisprudence, various rulings, such as the validity of worship and certain actions like divorce, are contingent upon the realization of this distinction. A review of the works of numerous jurists indicates that a specific age is not prescribed for achieving this distinction; instead, the ability to discern good from bad has been considered the criterion for distinguishing.
Further investigation of Hadiths reveals that a specific age criterion is not applicable in most obligations. Only in the case of prayer, under conditions of doubt regarding the child’s distinction, is the age of six mentioned. Regarding the qualitative aspect, the necessary recognition involves the ability to understand good and bad, as well as the comprehension of the ruling and its subject, making it rational to address a child based on definitive reasons and the circumstances of the ruling. Therefore, the jurists’ assertion about recognizing good and bad serves only as a necessary condition for achieving distinction, but it is not sufficient on its own.

کلیدواژه‌ها [English]

• Distinction
• Distinguishing
• Age of Distinction
• Criteria for Distinction
• Child Distinction