نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علی نقی فقیهی

گروه علوم تربیتی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

از آنجا که رشد و تعالی عواطف فطری، اساس روح زندگی انسان‌ها و به‌ویژه آرامش‌بخش زندگی زناشویی زوجین است، تحقیق در وظایف عاطفی آنان، از منظر فقه تربیتی ضروری است؛ زیرا فقه -تربیتی عهده‌دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه‌های تربیتی است و وظایف عاطفی تربیتی زوجین از جمله آنها است. مسئله این پژوهش، تبیین وظایف عاطفی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی است که با روش استنباطی و اجتهادی از آیات و روایات، استنباط شده است. از یافته‌های تحقیق: 1. از منظر فقها تمام وظایف شرعی اعم از جوانحی و جوارحی هدفمند و هماهنگ با فطرت بوده و در حیطه دانش فقه قرار دارند. 2. فقها، افعال جوانحی و جوارحی عاطفی را در گستره وظایف مکلفان مطرح کرده‌اند.3. محتوای آیات و متون روایی، در زمینه وظایف عاطفی زوجین بسیار متنوع است؛ از جمله بر پیوند انجام این وظایف با درجات ایمان، محبت اهل‌بیت(ع)، معیار بهترین انسان مؤمن از امت اسلامی، رویه خُلقی انبیا و اولیای الهی، عامل بهشت رفتن، وظیفه‌مندی تأمین نیازهای خود با آنها، حق همسر دانستن و بر تأثیر این وظایف بر تسخیر دل همسر و پایداری روانی شخصیتی وی، تأکید شده است. مصادیق رفتارهای نیکو مانند حفظ کرامت همسر، همکاری در تمام امور دنیوی و اخروی با وی، هدیه دادن، برآوردن نیازهای وی، آراستگی برای همدیگر، نشستن در کنار یکدیگر، سر یک سفره باهم غذا خوردن در جهت برقراری رابطه عاطفی زوجین تبیین شده است. از رفتارهای بد از جمله سخت‌گیری، آزار دادن، دست‌درازی، خیانت، ستمگری، تهمت، ناسزاگویی، خوابیدن در خانه دیگری غیر از خانه همسر و انجام کارهای زشت دیگر که ضد وظایف عاطفی است، پرهیز داده شده‌اند.
کلیدواژه‌ها: وظایف عاطفی، وظایف جوانحی، وظایف جوارحی، معاشرت معروف، فقه تربیتی.
از آنجا که رشد و تعالی عواطف فطری، اساس روح زندگی انسان‌ها و به‌ویژه آرامش‌بخش زندگی زناشویی زوجین است، تحقیق در وظایف عاطفی آنان، از منظر فقه تربیتی ضروری است؛ زیرا فقه -تربیتی عهده‌دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه‌های تربیتی است و وظایف عاطفی تربیتی زوجین از جمله آنها است. مسئله این پژوهش، تبیین وظایف عاطفی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی است که با روش استنباطی و اجتهادی از آیات و روایات، استنباط شده است. از یافته‌های تحقیق: 1. از منظر فقها تمام وظایف شرعی اعم از جوانحی و جوارحی هدفمند و هماهنگ با فطرت بوده و در حیطه دانش فقه قرار دارند. 2. فقها، افعال جوانحی و جوارحی عاطفی را در گستره وظایف مکلفان مطرح کرده‌اند.3. محتوای آیات و متون روایی، در زمینه وظایف عاطفی زوجین بسیار متنوع است؛ از جمله بر پیوند انجام این وظایف با درجات ایمان، محبت اهل‌بیت(ع)، معیار بهترین انسان مؤمن از امت اسلامی، رویه خُلقی انبیا و اولیای الهی، عامل بهشت رفتن، وظیفه‌مندی تأمین نیازهای خود با آنها، حق همسر دانستن و بر تأثیر این وظایف بر تسخیر دل همسر و پایداری روانی شخصیتی وی، تأکید شده است. مصادیق رفتارهای نیکو مانند حفظ کرامت همسر، همکاری در تمام امور دنیوی و اخروی با وی، هدیه دادن، برآوردن نیازهای وی، آراستگی برای همدیگر، نشستن در کنار یکدیگر، سر یک سفره باهم غذا خوردن در جهت برقراری رابطه عاطفی زوجین تبیین شده است. از رفتارهای بد از جمله سخت‌گیری، آزار دادن، دست‌درازی، خیانت، ستمگری، تهمت، ناسزاگویی، خوابیدن در خانه دیگری غیر از خانه همسر و انجام کارهای زشت دیگر که ضد وظایف عاطفی است، پرهیز داده شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• وظایف عاطفی
• وظایف جوانحی
• وظایف جوارحی
• معاشرت معروف
• فقه تربیتی

عنوان مقاله [English]

Emotional duties of couples towards each other from the point of view of educational jurisprudence

نویسنده [English]

• Ali Naghi Faghihi

Department of Educational Sciences, University of Qom, Qom, Iran

چکیده [English]

Since the growth and exaltation of innate emotions is the basis of the soul of human life and especially the comforting of married life of couples, researching their emotional duties is necessary from the point of view of educational jurisprudence; Because the jurisprudence of education is responsible for the internal and external duties in the fields of education, and the emotional duties of education of couples are among them. the problem of this research is to explain the emotional duties of couples towards each other from the point of view of educational jurisprudence, which has been inferred from the verses and hadiths with the method of inference and ijtihad. From the findings of the research: 1. From the point of view of jurists, all Shariah duties, including internal(janehi) and external (javaarhi), are purposeful and in harmony with Innate and are within the scope of jurisprudence. 2. The jurists have proposed the works of intranl(javanehi) and external(Javarehi) emotional in the scope of the obligations of the obligees. 3. The content of verses and narrative texts is very diverse in the field of emotional duties of couples; Among other things, on the connection of fulfilling these duties with the degrees of faith, the love of the Ahl al-Bayt (AS), the standard of the best believing man from the Islamic Ummah, the behavior of the prophets and divine saints, the cause of going to heaven, the obligation to provide for one's needs with them, the right to be a wife and The effect of these duties on conquering the wife's heart and psychological stability of her personality has been emphasized Examples of good behaviors such as maintaining the dignity of the wife, cooperating with her in all worldly and hereafter matters, giving gifts, meeting her needs, grooming each other, sitting next to each other, eating together at the same table in order to establish the emotional relationship of the couple have been explained .Bad behaviors such as harshness, harassment, lying, betrayal, oppression, slander, cursing, sleeping in another house other than the wife's house and doing other ugly things that are against emotional duties have been avoided.

کلیدواژه‌ها [English]

• emotional duties
• internal duties
• external duties
• famous association
• educational jurisprudence

* Holy Quran (1388), translated and explained by Makarem Shirazi, Qom: Big Quran Printing House (Aswa).
Al-Bahrani, Sayyed Hashem al-Husaini, 1417 AH, Al-Barhan fi Tafsir al-Qur'an, Qom Dar al-Tafsir.
Ibn Babouyeh, Muhammad Ibn Ali: (1376), Al-Amali, Tehran: Katabachi Publications.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــةــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ: (1418))
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــة: (1406), Thawab al-Amal, Qom: Dar al-Sharif al-Razi for publication.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ of: (1413), Man Laihzara Al-Faqih, Qom: Islamic Publications Office.
Ibn Shuba Harrani: (1404), Tohf al-Aqool, Qom: Jamia Madrasin.
Ibn Tavus, Ali ibn Musa: (1411), Mahj al-Dawaat and Manhaj al-Ibadat, Qom: Dar al-Zhaer.
Ibn Asaker, Abi al-Qasim Ali ibn al-Hassan ibn Hibatullah ibn Abdullah al-Shafi'i: (1415 AH), History of the city of Damascus, research by Ali Shiri, Beirut: Dar al-Fikr.
Erbali, Ali Ibn Isa: (1381 AH), Kashf al-Ghammah, Tabriz: Bani Hashemi.
Arafi, Alireza: (1391), Educational Jurisprudence, Qom: Ishraq and Irfan Cultural Institute.
Akhund Khorasani, Mohammad Kazem: (1409), Kefayeh al-Asul, Beirut: Darahiya al-Tarath.
Boroujerdi, Sheikh Hossein: (1405), Nahayeh al-Afkar, Qom: Nashr-Islami Institute.
Payandeh, Abolqasem: (2012), Nahj al-Fasaha, Tehran: Dunya Danesh.
Hiraamili, Muhammad bin Hassan: (1409), Wasal al-Shia, Qom: Al-Al-Bayt Institute.
Hakim, Mohsen: (2017), Minhaj al-Salehin, Qom: Dar al-Rasalah.
Hakim, Mohammad Taqi: (1979), Al-Asul al-Amee for comparative jurisprudence, Qom: Al-Al-Bayt Institute for Revival of Tradition.
Khorasani, Mohammad Kazem: (1429), Kefayeh al-Asul, Qom: Nashr-Islami Institute.
Khoei, Abu al-Qasim: (1413), Misbah al-Faqaha, Qom: Al-Maktabeh al-Davari.
Derakhshan, Samiya; Masoumi, Jamshid; Vaziri, Majid: (2018), Rights and Duties of Spouses in Jurisprudence and Subject Law with Emphasis on Citizenship Rights, Scientific Research Journal of Medical Law, 13, 418-407.
Dilmi, Shirwiyeh Ibn Shahrdar: (1406 AH), Al-Fardus Bamathor al-Khattab, Beirut: Dar al-Kitab al-Alamiya.
Ragheb Esfahani, Hossein bin Mohammad: (1373), Al-Mufardat fi Gharib al-Qur'an, Tehran: Al-Maktabeh al-Mortazawieh.
Ravandi, Qutbuddin: (1407), Al-Dawat, Qom: Madrasa Imam Mahdi (AS).
Razi, Muhammad bin Hossein: (1381), Nahj al-Balagha, translated by Mohammad Dashti, Qom: Amir al-Mominin Cultural Research Institute Publishing.
Sobhani, Jafar: (2008), treatise on explanation of problems, Tehran: Jumhouri publication.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــة ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ of 13 of 1000, 1382), Tahbīb al-Asul (Ayatollah Ruhollah al-Musawi al-Khomeini's discourse) (Vol. 3), Qom: Al-Imam Al-Sadaq Foundation (A.S.).
Sabzevari, Seyyed Abdulla Ali: (1388), Mahezab al-Ahkam fi bayan halal wa haram, Qom: Dar al-Tafseer.
Selajgah, Batoul: (2012), the educational-management position of emotions from the perspective of Imam Ali (a.s.) in Nahj al-Balagheh, Nahj al-Balagheh Research Quarterly, Vol. 2, pp. 121-137.
Selahshuri, Ahmed; Yousefzadeh, Mohammad Reza: (2013), The Place of Affection in Moral Education, Islamic Education, Year 6, Vol. 12, pp. 121-139.
Suleiman bin Dawud bin Al-Jaroud: (1999), Musnad Abi Dawud al-Tyalasi, research of Muhammad bin Abdul Mohsen al-Turki, Center for Research and Studies of Arabic and Islamic Studies, Badar Hijr.
Sayah, Ahmad: (1371), Farhang Bozur Jame Novin, Tehran: Islam Publications.
  Shahid Aol: (Bita), Al-Qasas va Al-Fawida, Qom: Mofid Publications.
Shahid Thani: (Bita), Al-Muhamm al-Din and Mulad al-Mujtahidin, Qom: Islamic Publication Institute.
Tabatabai, Mustafa: (1354), Farhang Noin, Arabic-Persian, Tehran: Islamic Bookstore Publications.
Tabatabaei, Mohammad Hossein: (2012), Al-Mizan fi Tafsir al-Qur'an, Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya.
Tabarsi, Fazl bin Hasan: (1372), Al Bayan Assembly, Tehran: Nasser Khosrow.
Tabarsi, Hasan bin Fazl: (1412), Makarem al-Akhlaq, Qom: Al-Sharif al-Razi.
Tarihi, Fakhreddin: (Bita), Majma Al-Bahrin, Tehran: Al-Maktabeh Al-Mortazawieh.
Tusi, Sheikh Abi Jafar Muhammad bin Hasan: (1387), al-Mabsut fi fiqh al-Amamiyyah, Tehran: al-Maktabeh al-Mortazawieh.
Tusi, Sheikh Abi Jafar Muhammad bin Hasan: (Bita), al-Tabbyan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut: Dar Ihya al-Tarath al-Arabi.
Alizadeh, Farzaneh; Sharfi, Mohammad Reza: (2013), managing emotions from the point of view of Nahj al-Balagheh, Book and Sunnah Quarterly, Volume 2, Volume 4, Pages 28-7.
Faqihi, Ali Naghi: (2012), emotional view of emotional relationships of couples in religious teachings, two scientific research quarterly journals of Islamic education, vol. 17, pp. 75-101.
(2016), Emotional intelligence in Islamic teachings with an emphasis on its educational-psychological functions, Aql and Religion Magazine, Vol. 17, pp. 69-94.
(1401), Attitudinal duties of couples towards each other from the point of view of educational jurisprudence, two scientific quarterly journals of educational jurisprudence, vol. 15, pp. 236 and 245.
Najafi, Hassan (2012), factors of emotional upbringing of children in the family; Taken from hadiths, Islam and educational researches, Vol. 10, pp. 5-28.
Fayez Kashani, Mulimsan: (1383 AH), Al-Mahja Al-Baida, Qom: Jamia Modaresin Publications.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ of 14 of
Qureshi, Seyyed Ali Akbar: (2011), Tafsir Ahsan al-Hadith, Qom: Navid Islam Publishing House.
Kilini, Muhammad bin Yaqub: (1407), Al-Kafi, Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya.
Motaghi al-Hindi, Ali bin Hosam al-Din: (1397 AH), Kanzal-Amal fi Sunan al-Aqwal wa al-Afal, researched by Hasan Rouzaq, corrected by Safwa al-Saqqa, Beirut: Al-Tarath al-Islami School.
Majlesi, Mohammad Baqer: (1403 AH), Bihar al-Anwar, Beirut: Al-Wafa Institute.
Mohammadi Ray Shahri, Mohammad: (1387), Strengthening the family from the perspective of the Qur'an and Hadith, translated by Hamidreza Sheikhi, Qom: Dar al-Hadith Publications.
Misbah Yazdi, Mohammad Taqi: (1376), Ethics in the Qur'an, Qom: Imam Khomeini Educational and Research Institute.
Mostafavi, Hassan: (1368), Investigation of the words of the Holy Qur'an, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.
Mazaheri, Sheikh Hossein: (2008), treatise on explanation of issues, Qom: Al-Zahra Institute of Cultural Studies.
Muzaffar, Mohammad Reza: (B.T.A.), Aqeed al-Amamiyyah, Qom: Ansarayan Publications.
Mofid, Muhammad bin Muhammad: (1413), al-Amali, Qom: Congress of Sheikh Mofid.
Mufid, Muhammad bin Muhammad: (1410 AH), Al-Maqna, Qom: Islamic Publishing House.
Al-Maqari Al-Fayoumi, Ahmad bin Muhammad bin Ali: (1

347 AH), Al-Masbah Al-Munir, Egypt: Muhammad Ali Sabih and Olade Press.
Makarem Shirazi, Nasser: (1388), Holy Qur'an, Description of Selected Verses, Qom: Osweh Publications.
Mousavi Bejnordi, Mohammad, Soumae Saraei, Betul Mehrgan: (2016), examining the rights and non-financial duties of couples based on the expediency of the family with an approach according to Imam Khomeini (pbuh), Matin Research Paper, Volume 19, No. 76, pp. 1-20.
Najafi, Mohammad Hassan: (1362), Jawaharlal Kalam, Beirut: Dar Ihya al-Trath al-Arabi.
Nemati Pir Ali, Del Ara; Kardavani, Rahela; Vakili, Mehdi: (1390), the support of couple's duties and moral conduct in the family, in Islamic sources, strategic studies of women, period 14, 54, pp. 211-253.
Nouri, Mirzahsin: (1408 AH), Mustardak al-Usayl and Mustanbat al-Masal, Beirut: Al-Bayt Institute for History.
Vahid Khorasani, Hossein: (1421), Explanatory Questions, Qom: Bagheral Uloom School.
Varam Ibn Abi Firas, Masoud: (1410), Tanbiyeh al-Khwatar and Nazhah al-Nawazir (Varam collection), Qom: Maktaba Faqih.
Hashemi Shahroudi, Mahmoud: (1417), Researches in the Science of Islam, Qom: Al-Ghadir Center for Islamic Studies.
Yousefi Moghadam, Mohammad Sadegh; Sadeghi Fadaki, Jafar: (2013), a research on the development of jurisprudence regarding the privacy of beliefs and acts of the heart, Jurisprudence Research, 10th volume, Vol. 4, pp. 759-790.

English sources
Choquet, M., Kovess, V. and pouting at, N. (1993). Suicidal thoughts among adolescents : an intercultural approach. Adolescence, vol 28, issue 111, pp 649-659.
  Dukes, R.L. and Lorch, B.D. (1989). Concept of self, Mediating factors and adolescent deviance. Sociological Spectrum, vol 9, issue 3, pp 301-319.
Keddie, A.M. (1992). Psychosocial factors associated with teenage pregnancy in Jamaica Adolescence. Source: Adolescence Academic Journal, vo27, issue 108, pp873-890.