نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رجبعلی افتخاری ¹
• مجید طرقی ²

¹ گروه فقه تربیتی، مجتمع آموزش عالی فقه، جامعة المصطفی العالمیه، افغانستان

² گروه علوم تربیتی، مجتمع آموزش عالی علوم انسانی، جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران

چکیده

ساحت عقلانی، از ساحت‌های زیربنایی تربیت است؛ ازاین‌رو توجه به عوامل رشد توانایی‌ها و استعدادهای عقلی متربی و وظیفه‌مندی نهادهای متولی در خصوص این ساحت اهمیت می‌یابد. این تحقیق با هدف دستیابی به احکام تکلیفی و وظایف نهاد خانواده در قبال ساحت مذکور با رویکرد فقهی با روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر شیوه فقهی (اجتهاد و استنباط از ادله) انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از نگاه فقه، ساحت عقلانی تربیت از اهمیت برخوردار می‌باشد و برای سلامت و پیش‌گیری از آسیب‌های احتمالی و رشد همه‌جانبه قوای عقلی یک سری تدابیری در قالب گذاره فقهی بیان کرده و نهادهایی را در قبال این ساحت تربیتی مسئول معرفی کرده است. خانواده اولین نهاد اجتماعی است که در قبال ساحت عقلانی اهل وظیفه دارد. از نگاه فقهی تعلیم احکام عقلی واجب در دو حیطه عقل نظری و عملی به اهل و راهنمایی عقول آنان در جهت شناخت اصول اعتقادی عقلی از وظایف الزامی خانواده است و تعلیم احکام غیر الزامی عقلی مستحب می‌باشد. بر خانواده مستحب است برای تعالی عقلی فرزندان تلاش نمایند. همچنین تعلیم مفاهیم حکمت‌آمیز به فرزندان به‌منظور حکیم و فیلسوف (متفکر، اندیشمند و خردمند) بارآوردن آنان بر خانواده مستحب است. همچنین برای سلامت عقلی فرزندان و پیش‌گیری از تولد فرزند با ویژگی‌های سفه، حمق و جنون بر پدر خانواده مستحب است مادر خوب و به‌دور از ویژگی‌های یادشده انتخاب نماید.
 

کلیدواژه‌ها

• تربیت
• تربیت عقلانی
• نهاد تربیتی
• فقه تربیتی و حکم تکلیفی

عنوان مقاله [English]

Responsibility of Family Institution towards Intellectual Education according to Jurisprudence

نویسندگان [English]

• Rajab Ali Eftekhari ¹
• Majid Toroghi ²

¹ Department of Jurisprudence Education, Higher Fiqh Learning Complex, Al-Mustafa International University, Afghanistan

² Educational Sciences Department, Humanities Higher Education Complex, Al-Mustafa International University, Qom, Iran

چکیده [English]

The intellectual domain is one of the basic domains of education. Therefore, it is important to pay attention to the factors of the maturity of intellectual abilities and talents of the trainee and the responsibility of the responsible institutions in this field. This research has been conducted with the aim of obtaining the obligatory rules and the duties of the family institution regarding the mentioned area with a jurisprudential approach.  The author uses a descriptive-analytical method based on the jurisprudential method (ijtihād and inference from evidence). The results of the research show that, from the point of view of jurisprudence, the intellectual domain of education is important. To ensure the well-being of the faculty of intellect and prevent possible injuries, a series of measures have been introduced in the form of jurisprudential propositions. Certain institutions have been introduced to be responsible for this educational and pedagogical area. The family is the first social institution that has a duty towards the rational sphere of its people. From the point of view of jurisprudence, teaching intellectual rules is mandatory in both theoretical and practical areas of the family. Also, guiding the intellects to know the principles of intellectual belief is one of the obligatory duties of the family. Teaching non-compulsory intellectual rules is recommended. It is recommended for the family to strive to promote and strengthen the mental and intellectual excellence of their children. Also, it is recommended to teach children wisdom in order to help them become wise and thoughtful people in the family. Also, it is important to take care of the mental health of the children and to prevent the birth of a child from being born with the characteristics of stupidity, insanity, and madness. It is recommended for the father of the family to choose a good mother who does not possess any of the aforementioned characteristics.

کلیدواژه‌ها [English]

• education
• rational education
• educational institution
• educational jurisprudence and defining law