نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه اخلاق و تربیت اسلامی پژوهشگاه بین المللی وابسته به جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
مقاله پیش‌رو با موضوع «تحلیل تربیتی احکام فقهی کودک با محوریت اثبات نسب مبتنی بر متون دینی و یافته‌های علوم جدید و با رویکرد تربیتی، به‌منظور تبیین اهمیت اثبات نسب و تأثیر آن در تربیت کودک» به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله، روش توصیفی _ تحلیلی به کار رفته است که با مراجعه به منابع مورد نیاز، فیش‌برداری، گردآوری و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات در فضای کتابخانه به مرحله اجرا رسیده است. در مقاله پیش‌رو اقسام نسب و راه‌های اثبات نسب مشروع با تکیه بر قرآن، حدیث، عقل و قانون مدنی از منظر فقه و قانون تبیین شده است. پشتوانه تربیتی، رفع نیازها، حضانت، ولایت بر کودک و تربیت صحیح کودک، از هدف‌های مهم اثبات نسب هستند که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. آثار تربیتی اثبات نسب، شامل حرمت ازدواج محارم، رابطه ارث و میراث، خوانده شدن کودک به نام پدر، نفقه و پرورش مطلوب کودک است که با تحلیل تربیتی به آنها دست یافته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Educational Analysis of the Jurisprudential Rules of the Child (lineage)
نویسنده [English]
- Mohammed Ehsani
Assistant Professor, Department of Islamic Ethics and Education, International Research Institute, affiliated with the Al-Mustafa International University
چکیده [English]
The present article has been written on the subject of pedagogical analysis of the jurisprudential rules concerning the child aiming to prove lineage and ancestry based on religious texts and findings of modern sciences. The article has an educational approach and seeks to explain the importance of proving lineage and its effect on educating children. Using a descriptive-analytical method, the article seeks to record, collect and analyze information in the library setting. The article at hand explains the different types of lineage and the ways of proving legitimate lineage based on the Qur'an, hadith, reason and civil law from the perspective of jurisprudence and law. Educational support, meeting needs, custody, guardianship of the child and proper upbringing of the child are among the important goals of proving ancestry that have been examined in this article. The educational effects of proving lineage include the prohibition of incestuous marriage, the entitlement to inheritance, the child being called after the father, maintenance and the optimal upbringing of the child, which has been achieved through educational analysis.
کلیدواژه‌ها [English]
- jurisprudence
- education
- lineage
- child
- jurisprudential rules
- educational analysis
This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
- قرآن کریم، ترجمه آیت الله مکارم شیرازی.
- نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی قم، مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین، 1378.
- آخوند خراسانی، شیخ محمدکاظم، کفایه الاصول، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، 1420ق.
- آذرتاش، آذرنوش ، فرهنگ معاصر عربی _ فارسی، تهران، نشرنی، 1379.
- ابن بابویه قمی، محمد ، علل الشرایع، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1408ق/1988م.
- ابن محمد، الاعرجی، السید عمیدالدین عبدالمطلب، کنزالفوائد، قم، مؤسسه النشرالاسلامی، 1416ق.
- اعرافی، علیرضا، فقه تربیتی، تحقیق و نگارش سید نقی موسوی، قم، مؤسسه اشراق و عرفان، 1391.
- __________ ، تربیت فرزند با رویکرد فقهی، نگارش سید نقی موسوی، قم، مؤسسه اشراق و عرفان، 1393.
- اعزازی، شهلا، جامعه‌شناسی خانواده، تهران، روشنگران و مطالعات زنان، 1389.
- انصاری، قدرت‌الله و دیگران ، موسوعة احکام الاطفال و ادلتها، قم مرکز فقه الائمة اطهار؟عهم؟، 1425ق.
- بانکی پورفرد، امیرحسین ، زن و خانواده (برگرفته از بیانات آیت‌الله خامنه‌ای)، تهران، انقلاب اسلامی، 1393.
- بانکی پورفرد، امیرحسین و احمد قماشچی ، کودک، نوجوان و جوان ازدیدگاه مقام معظم رهبری، تهران، مرکز مطالعات تربیت اسلامی، 1380.
- بناری، علی همت، درآمدی بر تحلیل تربیتی احکام فقهی عرصه‌ای نو در تعلیم و تربیت اسلامی، شماره7، 1396.
- بهشتی، محمد ، مبانی تربیت از دیدگاه قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1387.
- تقوا، سید مرتضی، «جایگاه فقه در اندیشه دینی»، مجله فقه اهل‌بیت، قم، سال اول، شماره دوم، تابستان، 1374.
- جوادی آملی، عبدالله ، ولایت فقیه، قم، مرکزنشر اسرا، 1395.
- الحرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن ، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل‌البیت؟عهم؟ لاحیاء التراث، 1414ق.
- حسن زاده، صالح ، خانواده از منظر قرآن وحدیث، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی، 1394.
- خامنه‌ای، سید علی حسینی، بیانات در سومین نشست اندیشه‌های راهبردی، 14/10/1390.
- خمینی، سید روح الله، استفتائات، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1381.
- __________ ، تحریر الوسیله، قم، اسماعیلیان، 1408ق.
- __________ ، رساله نجاة العباد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی؟ره؟، بیتا.
- __________ ، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر اثار امام خمینی؟ره؟، 1358.
- خویی، سید ابوالقاسم ، منهاج الصالحین، قم، مطبعه مهر، بیتا.
- دینوری، احمد ، اخبار الطوال، تصحیح: جمال الدین شیال، قم، شریف رضوی، 1373ش.
- الراغب الاصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق: عدنان صفوان داوودی، قم، طلیعه نور، 1426ق.
- سبحانی، جعفر ، نظام النکاح فی الشریعة الاسلامیة الغراء، قم، مؤسسة الامام الصادق؟ع؟،.141ق.
- __________ ، شرح رساله حقوق، قم، مؤسسه امام صادق؟ع؟،.139.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین ، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1417ق.
- طبرسی، حسن بن فضل ، مکارم الاخلاق، قم، دارالحجة، 1421ق.
- طبری، محمد بن جریر ، تاریخ طبری، تهران، اساطیر، 1365.
- عاملی، جمالالدین، حسن بن زینالدین(صاحب معالم) ، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1365.
- عاملی، شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بیتا.
- علوی قزوینی، سید علی و همکاران ، فصلنامه خانواده پژوهشی، سال نهم، شماره 35، 1392.
- قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، دوره 9، چاپ 20/1/1314.
- قانون مدنی، مصوب 18 اردیبهشت ماه 1307.
- قرائتی، محسن ، تفسیر نور، تهران، رکز فرهنگی درسهایی از قرآن، 1383.
- قرشی، سید علی اکبر ، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، 1371ش.
- کاتوزیان، ناصر ، حقوق مدنی خانواده، تهران، شرکت انتشار، 1372.
- کریمی، یوسف ، روانشناسی شخصیت، تهران، پیام نور، 1384.
- کلینی، محمد بن یعقوب ، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365.
- گرجی، ابوالقاسم ، تاریخ فقه و فقهاء، تهران، سمت، 1377.
- لطفی، اسدالله ، آیات الاحکام خانواده، تهران، خرسندی، 1390.
- لنکرانی، فاضل، محمد ، تفصیل الشریعه فی شرح تحریرالوسیله، قم، مرکز فقه الائمه الاطهار؟عهم؟،.1428ق.
- لنگرودی، محمد جعفر ، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چاپ دوم، 1381.
- مجلسی، محمدباقر ، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث، الطبعه الثالثه، 1403ق.
- المظفر، محمدرضا ، اصول الفقه، قم، بوستان کتاب، 1388.
- مطهری، مرتضی ، آشنایی با علوم اسلامی، فقه، قم، صدرا، بیتا.
- معنویپور، داود ، فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، دوران، 1389.
- مکارم شیرازی، ناصر و همکاران ، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1373.
- موسوی بجنوردی، سیدمحمدحسن، القواعد الفقهیه، تحقیق: مهدوی مهریزی، قم، الهادی، 1419ق /1377ش.
- موسوعة الفقه الاسلامی طبقاً لمذهب اهل البیت؟عهم؟ ، قم، مؤسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی.
- نجفی، محمدحسن 1366، جواهرالکلام، تهران، المکتبة الاسلامیة، 1423ق.
- نقیب زاده، عبدالحسین ، نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش، تهران، طهوری، 1388.
- وزیری، مجید ، حقوق متقابل کودک و ولی در اسلام، تهران، سازمان تبلیغاتاسلامی، 1383.
- هندی، علاءالدین، کنزالعمال، تحقیق: شیخ بکر حیانی، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1409ق/1989م.
- وبسایت آیت‌الله فاضل لنکرانی.
- وبسایت آیت‌الله بهجت: https: //farhangetafahom.ir
)