نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا المصطفی العالمیه، قم، ایران
2 گروه فقه تربیتی، مجتمع عالی فقه، جامعة المصطفی
3 العالمیة، قم، ایران
4 گروه آموزشی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان
چکیده
تربیت اعتقادی که عهده دار شکل دهی به نظام باورهای صحیح متربیان است، یکی از ساحتهای مهم تربیت دینی است و از ابعاد مهم آن روشهای تربیت اعتقادی است. از جمله روشهای تربیت اعتقادی، روش تعلیم باورهای صحیح و اصلاح آنان است. روش آموزش شبهات اعتقادی و پاسخ به آنها به عنوان یکی از مصادیق تعلیم- از آنجا که ممکن است برخی از متربیان را دچار تزلزل در باورها کند- از منظر فقه تربیتی، محل بررسی است. عدم وجود تحقیق جامعی در این خصوص و مبتلابه بودن آن، ضرورت پرداختن به این پژوهش را روشن می‌کند. این تحقیق، در پاسخ به این سؤال که اساساً آموزش شبهات اعتقادی و پاسخ به آنها به مثابه یک روش از منظر فقهی چه حکمی دارد؟ با بررسی این موضوع در ضمن دو محور پیشگیری و درمان به این نتیجه رسید که آموزش شبهات اعتقادی، به همراه پاسخ به آنان به مثابه پیشگیری و درمان انحرافات اعتقادی، نه تنها مشروع، بلکه در مواردی راجح و حتی واجب است. در این پژوهش، از روش تحلیلی و اجتهادی استفاده شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Examining the Method of Teaching Doctrinal Doubts and Responding to Them from the Perspective of Educational Jurisprudence
نویسندگان [English]
- mahdi azizi 1
- majid toroghi 2 3
- seyednaghi mousavi 4
1 PhD student at Al-Mustafa International University, Qom, Iran
2 Educational Jurisprudence Group, Higher Institute of Jurisprudence, Al-Mustafa International University, Qom, Iran
3
4 , Department of Educational Sciences, Farhangian University
چکیده [English]
Doctrinal education, which is responsible for shaping the correct belief system of learners, is one of the important aspects of religious education, and its methods are significant. Among the methods of doctrinal education is the teaching of correct beliefs and their correction. The method of teaching doctrinal doubts and responding to them, as one of the instances of education—since it may cause some learners to experience instability in their beliefs—is examined from the perspective of educational jurisprudence. The lack of comprehensive research on this topic and its relevance highlight the necessity of addressing this study. This research seeks to answer the question of what the jurisprudential ruling is regarding the teaching of doctrinal doubts and responses to them as a method. By examining this subject under two axes of prevention and treatment, it concludes that teaching doctrinal doubts along with responding to them, as a means of preventing and treating doctrinal deviations, is not only permissible but in some cases preferable and even obligatory. An analytical and ijtihad-based method has been employed in this research.
کلیدواژه‌ها [English]
- Doctrinal education
- methods of doctrinal education
- teaching doctrinal doubts
- educational jurisprudence
- religious education
* قرآن کریم
* نهج البلاغة
- ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، دارالفکر للطباعة و النشرـ دار صادر، سوم، بیروت، 1414ق.
- ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم، الغیبة (للنعمانی)، نشر صدوق، تهران، 1397ق.
- ابن فارس، معجم مقاییس اللغة، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، 1404ق.
- ابن بابویه، محمدبن علی(شیخ صدوق)، عیون اخبار الرضا علیه السلام، انتشارات جهان، تهران، 1378ق.
- اعرافی، علیرضا، فقه تربیتی، ج1، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، 1395ش.
- اعرافی، علیرضا، مکاسب محرمه، ج10، مؤسسه اشراق و عرفان، قم، 1400ش.
- برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، ج1، دارالکتب الاسلامیة، قم، 1371 ق.
- حاجى‌ده‌آبادى، محمدعلی، درآمدى بر نظام تربیتى اسلام، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)، قم، 1395ش.
- حرّانی، ابن شعبه، تحف العقول، جامعه مدرسین، قم، 1404ق.
- حلّی، حسن بن یوسف (علاّمه حلّی)، رجال العلاّمة (خلاصة الاقوال)، الشریف الرّضی، دوم، قم، 1402ق.
- دهخدا، علی اکبر، لغتنامه، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران، 1377ش.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، دارالعلم ـ دارالشامیة، بیروت ـ دمشق، 1412ق.
- زمخشری، محموود بن عمر، اساس البلاغة، دار صادر، بیروت، 1399ق.
- زین الدین بن على عاملی (شهید ثانی)، المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الألفیة، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1420ق.
- سید محمد کاظم مصطفوى، مائة قاعدة فقهیة، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چهارم، 1421ق.
- سید محمود هاشمی شاهرودی، موسوعة الفقه الاسلامی طبقاً لمذهب اهل البیت (ع)، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، قم، 1423ق.
- طوسی، محمدبن حسن، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1407ق.
- طبرسی، احمدبن علی، الإحتجاج على أهل اللجاج، نشر مرتضی، مشهد، 1403ق.
- عراقی، آقا ضیاء الدین، تعلیقة استدلالیة علی عروة الوثقی، دفتر انتشارات اسلامی، دوم، قم، 1425ق.
- فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، نشر هجرت، دوم، قم، 1410ق.
- قمی علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، دارالکتاب، قم، 1404ق.
- کاشف الغطاء، حسن بن جعفر، أنوار الفقاهة (کتاب الطهارة)، مؤسسه کاشف الغطاء، نجف اشرف، 1422ق.
- کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1407ق.
- مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مرکز الکتاب للترجمة و النشر، تهران، 1402ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دار الاحیاء التراث العربیة، بیروت، 1403ق
- نجاشی، احمدبن علی، رجال النجاشی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، 1365ش.
- یزدى، سید محمد کاظم طباطبایى، العروة الوثقى، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، دوم، 1409ق.
)