نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سیدامین اله دادگر

گروه الهیات و معارف اسلامی، پردیس شهید چمران ره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

یکی از کارکردها و نقش‌های مهم انبیا، معلم بودن و تعلیم آموزه‌های وحیانی به مردم است؛ اما آنها غیر از تعلیم، هادی و هدایتگر نیز بوده و در راستای تقویت ابعاد اعتقادی و اخلاقی دیگران، سعی وافر داشتند. معلم در نظام تعلیم و تربیت اسلامی، از انبیاء الگو می‌گیرد و انتقال‌دهنده صرف آموزه‌های درسی نیست؛ بلکه نسبت به ابعاد دینی و اخلاقی متربیان و هدایت آنان به‌سوی کمال نیز، مسئولیت دارد. با این مقدمه، سؤال اصلی پژوهش پیش رو، این است که بر نفس «هدایتگری معلم»، چه احکام و آثار فقهی و حقوقی مترتب می‌گردد؟ آِیا هدایت، حق است یا تکلیف؟ اگر حق متربی است آیا وی می‌تواند آن را اسقاط کند؟ و اگر به عنوان تکلیفی بر عهده معلم ثابت شد، آِیا بریء الذمه شدن معلم، به صرف هدایت کردن مشروط است یا اهتداء متربیان؟ نویسنده تلاش دارد با تتبع در متون و منابع دینی و حقوقی و بر اساس روش کیفی و توصیفی- تحلیلی، پاسخی برای سؤالات فوق بیابد. از مهم‎ترین نتایج بحث می‎توان به «وجوب نفسی اصل هدایتگری معلم، عینی بودن آن بر اساس عقد اجاره یا وکالت، اولویت معلم در هدایتگری بر اساس تضایف حق و تکلیف و غیرقابل اسقاط بودن حق هدایت»، اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

• اهتداء
• ملازمه حق و تکلیف
• وجوب غیری
• توکیل
• نمایندگی
• ضمان معلم

موضوعات

• فقه تربیتی

عنوان مقاله [English]

Examining the Jurisprudential and Legal Effects of Teacher’s Guidance in Islamic Education

نویسنده [English]

• sayedamin allah dadgar

Department of Theology and Islamic Studies, Shahid Chamran Rah Campus, Farhangian University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

One of the important functions and roles of the prophets is to be a teacher and teach the revealed teachings to the people, but apart from teaching, they were also leaders and guides, and they tried hard to strengthen the religious and moral aspects of mankind. In the Islamic educational and pedagogical system, the teacher follows the example of the prophets and is not only a renderer of the lessons, but also responsible for the religious and moral aspects of the teachers and guiding them to perfection. With this introduction, the main question of the upcoming research is what jurisprudential and legal rulings apply to teacher’s guiding role? Is guidance a right or a duty? If it is proven that it is the teacher's right, can he revoke it? And if it is proven that the teacher is responsible, is the teacher's absolution contingent on mere teaching or on guidance of the trainee? The author is trying to find an answer to the above questions by following the religious and legal texts and sources based on the qualitative and descriptive-analytical method. Among the most important results of the discussion, we can mention "the individual obligation, its necessity caused as a result of lease or contract of agency, the teacher's priority resulting from rights and obligations, and the inalienability of the right to guide".

کلیدواژه‌ها [English]

• obligation
• concurrence of right and duty
• obligation because of something else
• entrustment
• representation
• teacher's guarantee