مطالعات فقه تربیتی
دوره 11 (1403)
دوره 10 (1402)
دوره 9 (1401)
دوره 8 (1400)
دوره 7 (1399)
دوره 6 (1398)
دوره 5 (1397)
دوره 4 (1396)
دوره 3 (1395)
دوره 2 (1394)
دوره 1 (1393)
دوره 04 (1388)
دوره 03 (1387)
دوره 02 (1386)
دوره 01 (1384)
الزامات فقهی و موارد استثناء وعده با رویکرد فقه تربیتی
الزامات فقهی و موارد استثناء وعده با رویکرد فقه تربیتی

کریم محمدی؛ سید عباس موسوی؛ سید رضی موسوی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 اردیبهشت 1404

https://doi.org/10.22034/mft.2025.20286.1419

چکیده
  چکیده مسئله وفای وعده و پرهیز از خلف آن از دیرباز در آموزه‌های دینی و متون اخلاقی مورد توجه بوده و در منابع اسلامی به‌عنوان یکی از اصول صداقت و مسئولیت‌پذیری جایگاه ویژه‌ای دارد. پرورش شخصیت افراد به ...  بیشتر
کاربست اهداف تربیتی شریعت در تحلیل و رفع تعارضات روایات
کاربست اهداف تربیتی شریعت در تحلیل و رفع تعارضات روایات

مهدی گرامی پور؛ مجید طرقی؛ احمد مبلغی

دوره 11، شماره 22 ، اسفند 1403، ، صفحه 185-205

https://doi.org/10.22034/mft.2025.20070.1410

چکیده
  در فقه اسلامی، تحلیل و رفع تعارض روایات، یکی از چالش‌های اصلی در فهم و استنباط احکام است که نیاز به بهره‌برداری از ابزارهای مناسب، برای حل آن دارد. یکی از این ابزارها، استفاده از اهداف تربیتی شریعت است ...  بیشتر
بررسی روش آموزش شبهات اعتقادی و پاسخ به آنها از منظر فقه تربیت
بررسی روش آموزش شبهات اعتقادی و پاسخ به آنها از منظر فقه تربیت

مهدی عزیزی؛ مجید طرقی؛ سید نقی موسوی

دوره 11، شماره 22 ، اسفند 1403، ، صفحه 255-274

https://doi.org/10.22034/mft.2025.19971.1404

چکیده
  تربیت اعتقادی که عهده دار شکل دهی به نظام باورهای صحیح متربیان است، یکی از ساحتهای مهم تربیت دینی است و از ابعاد مهم آن روشهای تربیت اعتقادی است. از جمله روشهای تربیت اعتقادی، روش تعلیم باورهای صحیح و ...  بیشتر
تبیین روش عادت‌دهی در تربیت کودکان از دیدگاه فقه تربیتی
تبیین روش عادت‌دهی در تربیت کودکان از دیدگاه فقه تربیتی

راضیه ملک سنو؛ مریم وفادار

دوره 11، شماره 21 ، شهریور 1403، ، صفحه 59-85

https://doi.org/10.22034/mft.2025.18277.1347

چکیده
  یکی از روش‌های پایدارسازی رفتار، عادت دادن افراد به‌ویژه کودکان به‌انجام کارها است. دفعی برخورد کردن با کودک در برخی مسایل تربیتی عواقب نامطلوبی مانند دل‌زدگی، اضطراب و از همه مهم‌تر مقطعی بودن رفتار ...  بیشتر
اهداف عملیاتی تربیت در مهد کودک از نظر فقه تربیتی
اهداف عملیاتی تربیت در مهد کودک از نظر فقه تربیتی

مجید طرقی؛ محمد صادق سنگی؛ حسن شکوری

دوره 11، شماره 21 ، شهریور 1403، ، صفحه 137-160

https://doi.org/10.22034/mft.2025.18285.1348

چکیده
  افزایش رو به رشد مهد کودک‌ها و محتوای بعضا نامناسب آن در برخی از نقاط کشور ، نگرانی‌هایی را برای والدین و مسؤولان بوجود آورده است. سؤال مقدماتی این است که اساساً نظر اسلام در مورد مهد کودک چیست و آیا با ...  بیشتر
گونه‌شناسی و مدل‌یابی احکام خوردن و آشامیدن جهت استنباط فقه تربیتی
گونه‌شناسی و مدل‌یابی احکام خوردن و آشامیدن جهت استنباط فقه تربیتی

اباذر کافی موسوی؛ مهدیه کشانی

دوره 11، شماره 21 ، شهریور 1403، ، صفحه 241-263

https://doi.org/10.22034/mft.2024.18536.1354

چکیده
  نگاه قرآن به‌احکام خوردن و آشامیدن تنها محدود به‌حرمت و حلیت نیست؛ بلکه با روی‌کرد تربیتی و در راستای تقرب به‌خداوند و تعالی و کمال جایگاه انسانی است. شناخت و فهم این نگاه قرآنی، مقدمه‌ای است برای ...  بیشتر
قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی
قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی

جواد ابراهیمی؛ سید نقی موسوی؛ جواد مهدوی یگانه

دوره 10، شماره 20 ، اسفند 1402، ، صفحه 85-107

https://doi.org/10.22034/mft.2024.17856.1330

چکیده
  «کرامت» انسان در عصر حاضر به خصوص، در اعلامیه حقوق بشر، مورد توجه قرار گرفته است؛ اما «کرامت ذاتی و اکتسابی» انسان، از دیرباز در ادیان آسمانی مطرح بوده است. «کرامت» می‌تواند یکی از مبانی ...  بیشتر
چالش‌های آزمون الکترونیکی و راهکارهای آن از منظر تربیتی - اضطراب در آزمون الکترونیکی
چالش‌های آزمون الکترونیکی و راهکارهای آن از منظر تربیتی - اضطراب در آزمون الکترونیکی

وحید رضائی شورکی؛ مجید طرقی

دوره 10، شماره 19 ، شهریور 1402، ، صفحه 135-159

https://doi.org/10.22034/mft.2023.16450.1287

چکیده
  «آموزش الکترونیکی»، به عنوان یکی از ثمرات توسعه دانش الکترونیک، نقش چشم‌گیری در پیشرفت فرایند آموزش داشته است. «آموزش الکترونیکی»، به معنای فرایند یاری‌رسانی به متربّی، با بهره‌گیری از ...  بیشتر
انگیزه بخشی در زمینه پرورش عدالت از منظر فقه تربیتی
انگیزه بخشی در زمینه پرورش عدالت از منظر فقه تربیتی

شجاعت علی؛ مجید طرقی؛ سید نقی موسوی

دوره 9، شماره 18 ، اسفند 1401، ، صفحه 7-28

https://doi.org/10.22034/mft.2023.14744.1245

چکیده
  «انگیزه»، عاملی اســت که شخص را به انجام عمل، با میل و اراده خویش متمایل می‌سازد. معمولاً واژه انگیزش فرایندی است که موجب برانگیختگی، هدایت و احیای رفتار می‌شــود. از طرفی پرورش عدالت، یکی از اهداف ...  بیشتر
وظائف عاطفی زوجین نسبت به یکدیگر از منظر فقه تربیتی
وظائف عاطفی زوجین نسبت به یکدیگر از منظر فقه تربیتی

علی نقی فقیهی

دوره 9، شماره 18 ، اسفند 1401، ، صفحه 131-164

https://doi.org/10.22034/mft.2023.14039.1227

چکیده
  از آنجا که رشد و تعالی عواطف فطری، اساس روح زندگی انسان‌ها و به‌ویژه آرامش‌بخش زندگی زناشویی زوجین است، تحقیق در وظایف عاطفی آنان، از منظر فقه تربیتی ضروری است؛ زیرا فقه -تربیتی عهده‌دار وظایف جوارحی ...  بیشتر
پیشینه شناسی فقه معلمی
پیشینه شناسی فقه معلمی

سید نقی موسوی

دوره 9، شماره 17 ، شهریور 1401، ، صفحه 7-32

https://doi.org/10.22034/mft.2022.7379

چکیده
    مطالعات معلمی و بومی‏سازی و اسلامی‏سازی آن ضرورت دارد و از سویی فقه تربیتی به‌مثابه رویکردی جدید در تربیت‏پژوهی در حال تولید و رشد است. نوشتار حاضر درصدد است بر یکی از شاخه‏های فقه تربیتی ...  بیشتر
روش شناسی فقه تربیتی آیت الله اعرافی
روش شناسی فقه تربیتی آیت الله اعرافی

مهدی فتحی؛ حمید رضا طوسی

دوره 8، شماره 16 ، اسفند 1400، ، صفحه 75-101

https://doi.org/10.22034/mft.2022.11488.1165

چکیده
  با توجه به نظریه‌پردازی استاد اعرافی دام‌عزه در دانش «فقه تربیتی»، در این نوشتار که به روش اسنادی، کتابخانه‌ای و به شیوۀ توصیفی-تحلیلی انجام پذیرفته، نسبت به واکاوی روش ایشان در استخراج و اصطیاد ...  بیشتر
منطق استنباط حکم روش های تدریس
منطق استنباط حکم روش های تدریس

مجید طرقی؛ یعقوبعلی برجی؛ ستار همتی

دوره 8، شماره 16 ، اسفند 1400، ، صفحه 301-326

https://doi.org/10.22034/mft.2022.12778.1193

چکیده
  در همه حوزه‌های علم ازجمله علوم تربیتی، موضوعات نوظهور و جدیدی مانند روش‌های تدریس وجود دارند که تا کنون دیدگاه اسلام در مورد آن‌ها به‌طور دقیق و کامل بیان نشده است. با توجه به این‌که هر واقعه و موضوعی ...  بیشتر
پیشگیری از بزهکاری متربیان کم‌توان ذهنی خفیف از منظر فقه اسلامی
پیشگیری از بزهکاری متربیان کم‌توان ذهنی خفیف از منظر فقه اسلامی

اردوان ارژنگ؛ سید نقی موسوی؛ مطهره طالبی سیه سران

دوره 8، شماره 15 ، شهریور 1400، ، صفحه 125-155

https://doi.org/10.22034/mft.2022.11787.1175

چکیده
  امروزه نگرش‌هایی مانند جانی بالفطره دانستن کم‌توانان ذهنی خفیف و افراد دارای هوش مرزی، ناپذیرفتنی و مطرودشده است. اما برای آن‌که جرایمی از ایشان به ثبت می‌رسد، بی‌شک پرداختن به مسائل جرم‌شناسی این ...  بیشتر
وظایف نگرشی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی
وظایف نگرشی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی

علی نقی فقیهی

دوره 8، شماره 15 ، شهریور 1400، ، صفحه 235-258

https://doi.org/10.22034/mft.2022.11518.1167

چکیده
  فقه تربیتی، عهده‌دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه‌های تربیتی است. از وظایف تربیتی جوانحی، وظایف نگرشی است. مسئله این پژوهش، تبیین وظایف نگرشی تربیتی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه است که با روش ...  بیشتر
برنامه درسی آموزش عالی از منظر قواعد فقهی
برنامه درسی آموزش عالی از منظر قواعد فقهی

محسن داودآبادی فراهانی

دوره 7، شماره 14 ، اسفند 1399، ، صفحه 193-217

https://doi.org/10.22034/mft.2021.10197.1117

چکیده
  از مقاطع مهم نظام آموزشی هر کشور، مقطع آموزش عالی است که وظیفه آن، تربیت نیروی متخصص در زمینه‌های مختلف، اقتصادی، مدیریتی و... می‌باشد. برنامه‌های درسی آموزش عالی (محتوای علومی که تدریس می‌شود) نقش کلیدی ...  بیشتر
بررسی فقهی _ تربیتی اشتغال زن
بررسی فقهی _ تربیتی اشتغال زن

سید حسن عابدیان؛ صادق اخوان روشندل؛ عادل المزیعل

دوره 7، شماره 13 ، شهریور 1399، ، صفحه 271-295

https://doi.org/10.22034/mft.2020.5281

چکیده
  یکی از مسائل مهم فقهی که با زندگی اجتماعی گره خورده است، اشتغال زن در بیرون و به‌تبع آن، اختلاط با مردان در محیط کار است. این موضوع علاوه بر فقه، فضای تربیت را نیز تحت تأثیر قرار داده است؛ زیرا کار زن در ...  بیشتر
بررسی شرایط و ویژگی‎های مطلوب قاضی از دیدگاه فقه تربیتی *
بررسی شرایط و ویژگی‎های مطلوب قاضی از دیدگاه فقه تربیتی *

اکبر ترابی شهرضایی

دوره 5، شماره 10 ، دی 1397، ، صفحه 53-76

چکیده
  دین اسلام برای نجات بشر از گمراهی، از ظلمت و جهالت آمده است. اساس این دین بر تربیت بشر و هدایت او به سوی سعادت و کمال است. پرورش استعدادهای مادی و معنوی انسان و خارج کردن آنها از حالت بالقوه و استعداد به ...  بیشتر
بررسی نقش مدارا در تعلیم و تربیت ارزش‌های عبادی با رویکرد فقهی *
بررسی نقش مدارا در تعلیم و تربیت ارزش‌های عبادی با رویکرد فقهی *

علیرضا اعرافی؛ تقی مهری رمی

دوره 5، شماره 10 ، دی 1397، ، صفحه 111-136

چکیده
  در تعلیم و تربیت ارزش‌های عبادی، مربیان با اصول و روش‌های مختلفی می‌توانند ارزش‌ها را انتقال داده و نهادینه نمایند. یکی از مسائل مهم در این عرصه، مدارا و رفتار نرم و ملایم از سوی والدین است. اهمیت این ...  بیشتر
بررسی قاعدۀ فقهی علم نافع در تعلیم و تعلم *
بررسی قاعدۀ فقهی علم نافع در تعلیم و تعلم *

علیرضا اعرافی؛ مجید طرقی؛ حسین مولودی

دوره 5، شماره 10 ، دی 1397، ، صفحه 137-162

چکیده
  در تاریخ فقه، قواعد فقهیه به عنوان عام فوق در استنباط احکام شرعی به ویژه مسائل مستحدثه، نقش بی‌بدیلی دارند. فقه تربیتی نیز به عنوان فقه نوین نیازمند برخورداری از پشتوانۀ قواعد فقهی متناسب با خود است. ...  بیشتر
وظیفه‌مندی عمومی در تربیت اخلاقی در فقه تربیتی *
وظیفه‌مندی عمومی در تربیت اخلاقی در فقه تربیتی *

علیرضا اعرافی؛ حسین محمودیان؛ احمد شهامت

دوره 5، شماره 9 ، شهریور 1397، ، صفحه 7-36

چکیده
  بخش گسترده‌ای از تعاملات افراد جامعه در ارتباط با یکدیگر شکل می‌گیرد. حاصل این ارتباط‌ها و تعامل روزمره تأثیر و تأثرهای چشمگیری است که به تدریج اثرات خود را در رفتار و شخصیت هر فرد نمایان می‌سازد. بخشی ...  بیشتر
جواز «آموزش دربارۀ ادیان» از منظر فقه تربیتی *
جواز «آموزش دربارۀ ادیان» از منظر فقه تربیتی *

علیرضا اعرافی؛ سید نقی موسوی

دوره 4، شماره 7 ، شهریور 1396، ، صفحه 7-36

چکیده
  چند دهه است که در مقام نظر و عمل در جوامع چندفرهنگی و سکولار، «آموزش دربارۀ ادیان» به جای «آموزش دین» در تربیت دینی مطرح شده است. نوشتار حاضر درصدد است تا این اندیشه را به محک فقه تربیتی بنهد ...  بیشتر
درآمدی بر تحلیل تربیتی احکام فقهی عرصه‌ای نو در تعلیم و تربیت اسلامی *
درآمدی بر تحلیل تربیتی احکام فقهی عرصه‌ای نو در تعلیم و تربیت اسلامی *

علی همت‌بناری

دوره 4، شماره 7 ، شهریور 1396، ، صفحه 37-62

چکیده
  تحلیل تربیتی احکام فقهی از جمله موضوعات مهم تعلیم و تربیت اسلامی است که بررسی آن از دو دانش فقه و تعلیم و تربیت بهره می‌برد. مقالۀ حاضر با عنوان «تحلیل تربیتی احکام فقهی، عرصه‌ای نو در تعلیم و تربیت ...  بیشتر
بررسی فقهی روش تربیت جنسی اجازه‌خواهی فرزندان هنگام ورود به اتاق خلوت اولیا (استیذان) *
بررسی فقهی روش تربیت جنسی اجازه‌خواهی فرزندان هنگام ورود به اتاق خلوت اولیا (استیذان) *

مجید طرقی؛ احمد امامی‌راد

دوره 4، شماره 7 ، شهریور 1396، ، صفحه 63-90

چکیده
  از روش‌های خاص تربیت جنسی فرزندان، روش «استیذان» می‌باشد و مراد از آن، اذن‌خواهی فرزندان و کودکان و دیگر افراد مرتبط، هنگام ورود به اتاق‌خلوت اولیاست. بر طبق این روش تربیتی، کودکان و فرزندان ...  بیشتر
تبیین چرایی فقه تربیتی *
تبیین چرایی فقه تربیتی *

سید نقی موسوی

دوره 2، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 7-30

چکیده
  ایدۀ «فقه تربیتی» به مثابۀ شاخه‌ای از تربیت اسلامی، چندی است که در محافل علمی مطرح می‌شود. رویکرد فقهی به تربیت بر آن است تا احکام رفتارهای آموزشی و پرورشی مربیان و متربیان را از ادلۀ قرآنی، روایی ...  بیشتر